Rozpoczynają się najpiękniejsze święta w roku – Boże Narodzenie. Ne wyobrażamy sobie Wigilii i dwóch następujących po niej świątecznych dni bez spotkań z rodziną i wspólnego biesiadowania przy stole. Jakie potrawy pojawią się na wigilijnym stole?

Pierogi z kapustą i grzybami, smażony karp, czerwony barszczyk z uszkami , zupa grzybowa – to najczęściej wybierane dania wigilijne. Jakie potrawy bożonarodzeniowe królują na stołach rawian, jakie spożywa się wyłącznie w ich rodzinach – zapytaliśmy o to naszych mieszkańców.

Zofia Telus – jesteśmy klasyczną , tradycyjną rodziną, staramy się, żeby w Wigilię było 12 dań. Nie wyobrażam sobie Bożego Narodzenia bez karpia, zupy grzybowej, barszczyku, pierogów. Potrawą, którą przejęłam od mojej teściowej, jest kasza jaglana z dużą ilością bakalii. Jest jeszcze kapusta z grzybami i ziemniaki w mundurkach. Do tego, koniecznie i przede wszystkim, świątecznie udekorowany stół.

Marianna Sęczek – zbliżają się magiczne święta Bożego Narodzenia, pora już zacząć przygotowania. Jakiś czas temu do mojej rodziny dołączyła nowa osoba i wniosła swoją rodzinną tradycję związaną z potrawą na wieczerzę wigilijną, a nazywa się ona “pieniądze”. Co to za potrawa? Jest to kasza gryczana z grzybami , prosta, smaczna i zdrowa. Poza tym na naszym stole wigilijnym gości zupa grzybowa z łazankami, karp, którego uwielbia cała rodzina, przeróżne sałatki, no i oczywiście słodkości : makowiec, sernik i ciasto czekoladowe. Czekolada oznacza obfitość , mak szczęście, a ser po to, żeby było kolorowo.

Mirosław Iskierka – u nas króluje zupa rybna odpowiednio przyprawiona . Taką zupą zalewamy ułożone na talerzach parujące, całe ziemniaki. Jest podawana na wieczerzy wigilijnej jako pierwsza. Poza tym oczywiście m.in. pierogi z kapustą i grzybami, ciasta drożdżowe, makowe, sernik.

Teresa Skorupińska -najbardziej lubię karpia w śmietanie , tę potrawę tradycyjnie przygotowuję co roku. Z domu rodzinnego wyniosłam zwyczaj podawania karpia pokrojonego w dzwonka. Poza tym śledzie w oleju, zupę grzybową, grzyby opiekane na oleju, ciasta, sałatki, kompot z suszu. Wigilię przygotowujemy razem z córką. Zawsze jest 12 dań.

Swoimi wigilijnymi zwyczajami kulinarnymi podzieliła się z Czytelnikami także  Redakcja KochamRawe.pl:

Robert Stępowski – czy nasz rodzinny stół wigilijny jest wyjątkowy? I tak i nie. Potrawy są skromne, proste i postne. Tak było zawsze i tak będzie również w tym roku. Staramy się, aby było 12 potraw, choć nie zawsze się to udaje i myślę, że wcale nie o ilość jedzenia na wigilijnym stole chodzi. Jest smażony karp, pierogi z kapustą i grzybami, śledzik, sałatki, ciasto. Czasem czerwony barszcz. To wystarczy. Nigdy nie odeszliśmy od stołu głodni. Zawsze obowiązkowo sianko pod obrusem, opłatek i życzenia. Czasem bardzo tradycyjne, innym razem trudne. I to, co najbardziej wyjątkowego i niezwykłego – najbliższa rodzina wokół wigilijnego stołu.

Barbara Kalinowska – oczywiście na stole wigilijnym musi być zupa. U nas trochę nietypowa , ale jedzona ze smakiem i zwiastująca początek kolacji. Jest to zupa wiśniowa z makaronem. Kilkanaście lat temu zasadziłam w naszym ogrodzie maleńkie drzewko wiśniowe. Dziś jest potężnym drzewem i rodzi wspaniałe owoce. Zawsze pierwszy zbiór wiśni pakuję do torebki i wkładam do zamrażalnika. Czeka na Wigilię. Poza tym jemy narodowe danie wszystkich Polaków, czyli pierogi z kapustą i grzybami, także ryby, sałatki, ciasta świąteczne i przygotowywane z wnuczką Emilką pierniki. Musi być również kompot z suszonych owoców.

Artur Gut – potrawą, bez której już nie wyobrażam sobie wigilii Bożego Narodzenia jest kutia. Trafiła do mego świątecznego menu mocno okrężną drogą dwadzieścia lat temu. W moim rodzinnym rawskim domu nie była znana, co nie zaskakuje, gdyż jest to potrawa z dawnej kuchni kresowej, wciąż popularna na Ukrainie i Białorusi i we wschodniej Polsce. „Importowała” ją na nasz wspólny stół moja żona, urodzona i wychowana na Górnym Śląsku. To za sprawą teścia kutia obrosła tradycją w rodzinie. Składa się głównie z gotowanej pszenicy, maku, miodu i bakalii. Nie wymaga szczególnych umiejętności kucharskich, ale przyda się nieco cierpliwości przy krojeniu orzechów i migdałów. Zapewne w każdym domu, w którym jest przyrządzana, w różnych proporcjach używa się dodatków (np. skórki pomarańczy). Pamiętam, że w mieście rodzinnym mojej żony ustawiano się przed świętami w kolejkach przed zakładami cukierniczymi lub piekarniami, gdzie świadczono usługi mielenia maku na kutię. Dziś, gdy komuś nie chce się samodzielnie mielić maku, może zakupić gotową masę makową z bakaliami.

Wojciech Kubicki – potrawy wigilijne w moim domu to przede wszystkim tradycja. Pewnie tak jak w większości jest ryba, barszcz czerwony z uszkami, pierogi z grzybami. Mogę się tylko pochwalić, że grzyby są zawsze własnoręcznie zebrane i suszone. Natomiast barszcz czerwony robiony jest z zakwasu, który na tydzień przez wieczerzą wigilijną nastawiany jest według przepisu mnichów z klasztoru Cystersów ze Szczyrzyca w Beskidzie Wyspowym. Nie ukrywam, że przygotowaniem większość potraw zajmuje się żona, chociaż np. w lepieniu pierogów pomagają jej, dorośli już dzisiaj synowie. Do moich obowiązków należy zebranie wcześniej wspomnianych grzybów, ukiszenie kapusty a także zrobienie bigosu na święta. Zabieram się do tego kilka dni wcześniej i zawsze jest to pewien eksperyment, zgodnie z zasadą, że nie ma dwóch takich samych bigosów.

Danuta Dębska – u nas króluje smażona ryba. Jej kawałki układa się na półmisku i zalewa dwoma sosami: białym i czerwonym. Biały – surowa cebulka drobno pokrojona, białka z gotowanych jajek w kosteczkę, sól, pieprz, majonez. Czerwony – keczup, natka pietruszki, curry. Rybę polewa się najpierw białym a potem czerwonym sosem. Na ten czerwony żółtka jaj w kosteczkę. Pycha! Poza tym lubimy też łososia zapiekanego w szpinaku, to taka rolada. W tym roku będzie jeszcze zupa dyniowa , bo mam dużo dyń. No i jak w każdym polskim domu pierogi, karp, sałatki, ciasta.

O. Jerzy Chrzanowski –

Pierogi świętokrzyskie na Wigilię
(według przepisu mojej mamy – O. Jerzy Chrzanowski)

Bardzo oryginalny, stary przepis, którego nigdzie nie spotkałem poza moim domem rodzinnym. Pierogi są daniem podczas Wigilii, ale można je przygotowywać również w ciągu roku. Poprosiłem moją bratową, która zachowała w pamięci ten przepis, aby go spisała. Polecam wszystkim. Jak zawsze w przypadku nowej potrawy wymaga ona
w praktyce doskonalenia co do smaku oraz co do ilości czy proporcji składników, w zależności dla ilu osób jest przygotowywana. Zwracam uwagę na słodką kapustę i kaszę jęczmienną, a także wyrabianie farszu przy użyciu tasaka, a nie używania maszynki. Tak przygotowany farsz był często przez nas, jako niecierpliwe dzieci, podbierany i smarowany na kromkę chleba ! Pierogi są pożywne i smaczne. Można je podawać okraszone po ugotowaniu lub odsmażane w następnych dniach.

Składniki
Farsz
średniej wielkości główka kapusty, pokrojona na kilka części
1,5 szklanki kaszy jęczmiennej
2 średniej wielkości cebule oraz cebula do wysmażenia
suszone grzyby (im więcej tym lepiej)
Inne
4 łyżki oleju rzepakowego
4 łyżki stołowe mąki pszennej
sól i pieprz

Sposób przyrządzania
Kapustę pokroić i ugotować, potem odcedzić, zalać zimną wodą, odcedzić znowu
i wycisnąć. Kaszę ugotować na sypko. Grzyby ugotować i odcisnąć. Te składniki wyjąć na stolnicę, dodać cebulę pokrojoną w plastry i wszystko dokładnie siekać dotąd, dopóki nie stworzy się jedna masa. (Farsz dobrze wyrabiamy siekając tasakiem). Teraz wysmażamy 4 łyżki oleju rzepakowego z cebulą i dodajemy do farszu, następnie przyrumieniamy 4 łyżki stołowe mąki pszennej na patelni
i dodajemy do farszu. Przyprawiamy solą i pieprzem do smaku i jeszcze raz wszystko dobrze siekając mieszamy, teraz farsz mamy gotowy. Ciasto takie jak na pierogi. Lepimy pierogi średniej wielkości i gotujemy.
Smacznego!

Bogusław Zakrzewski – w mych wczesnych wspomnieniach Wigilia była mazowiecko-galicyjska ( kutia!), z uwagi na ojca i mamę. Późniejsze świąteczne wspomnienia kilkunastu naszych zagranicznych świąt ( Brazylia, Tajlandja, Portugalia) to nieodmienne, szczególnie polskie przywiązanie do tradycji polskiej Wigilii i znaczenia ryby – w tym faszerowanej – na stole. Zapewnialiśmy to sobie w polskich gronach – choć za oknem bez śniegu była palma zamiast choinki. Śledź był czymś niezwykłym. Wracając z urlopu z Polski, wiozło sie go pieczołowicie i trzymało w lodówce – do Wigilii. Opłatek to naturalnie mają tylko Polacy. Przylatywał on do nas w listach od rodziny albo był wręczany przez polskich księży pracujących za granicą.

Wojciech Stanisław Grochowalski – moje wspomnienia nigdy nie idą ku stołowi i ku dwunastu postnym potrawom wigilijnym, tu niemal w całej Polsce menu jest podobne. Wspominam zawsze: atmosferę Wigilii, oczekiwanie na nią, na rodzinne życzliwe miłe spotkania, przełamanie się opłatkiem przy życzeniach, na wspólne śpiewanie kolęd, rozmowy, żarty, zerkanie na choinkę. Jest wspominanie i szacunek do tych, którzy odeszli od nas. Nigdy też nie wracam pamięcią do prezentów, były one mniej ważne – choć dla dziecka pewnie przyjemne. Doskonale pamiętam z dzieciństwa oczekiwanie na Świętego Mikołaja – ale z innej ciekawości. Wreszcie Wigilia to pasterka o północy w kościele, bo to święto religijne, wspólna radość, bo tu są już, można rzec, wszyscy. Muzyka organowa i donośne śpiewy kolęd jeszcze dobitniej wprowadzały i wprowadzają mnie w ten piękny okres świąt Bożego Narodzenia.

Zebrała: Barbara Kalinowska

Życzymy wszystkim naszym Czytelnikom smacznych, zdrowych i wspaniałych Świąt Bożego Narodzenia!

Jak wydać książkę w Wydawnictwie Autorskim? Przeczytaj.